1000 jaar Gentsekoop
Zonder Gent geen vinyl?
Polyoxybenzylmethyleenglycolanhydride, het zal u waarschijnlijk niet veel zeggen. Bakeliet misschien wel? Bakelieten schakelaars, telefoons, asbakken, arbiterfluitjes: ze zijn allemaal geld waard in de vintage-winkels. De uitvinder van die vroege kunststof was de Gentenaar Leo Baekeland. Ook voor de muziekindustrie was het donkerbruine goud een gamechanger.
Er zijn van die mensen. Leo Baekeland (1863-1944) was nauwelijks afgestudeerd als chemicus aan de Gentse universiteit, of hij had al een patent op zak voor een nieuw soort fotografische platen. Hij zette zijn onderzoek voort in de Verenigde Staten, en daar ontwikkelde hij Velox-fotopapier. Hij verkocht de rechten aan Eastman-Kodak en zij maakten van dat papier de wereldstandaard. Minpuntje voor Baekeland: hij moest bij de verkoop wel beloven zich uit de foto-industrie terug te trekken.
Hij richtte zijn pijlen dan maar op kunststof. Zijn fenolhars bleek hittebestendig, goedkoop, elektrisch isolerend en makkelijk om vorm te geven. ‘The material of a thousand uses’ stond er op de reclame en dat was niet gelogen. Dankzij bakeliet boomden de luchtvaart, auto-industrie en telefonie extra snel. Time Magazine bekroonde Baekeland tot een van de 20 grootste wetenschappers aller tijden. (Maar in Gent zijn we precies toch een standbeeld vergeten. Eentje in bakeliet anders?)
Plots kwam er opera of jazz uit een draaiende schijf!
In Gent werd bakeliet geproduceerd door Vynckier, in de afdeling Vyncolit aan de Wiedauwkaai. Maar wat minder mensen weten, is dat hier ook een platenfirma profiteerde van de wonderlijke kunststof. Aan de Waalse Krook, waar vandaag de bibliotheek staat, produceerde Compagnie Chantal al vanaf 1919 muziekplaten in bakeliet. Ze deden opnames in de Minard, persten de platen, ontwikkelden de grammofoons en hadden schrijnwerkers in dienst voor de bekisting. Alles dus.
Chantal was in feite de eerste volwaardige Belgische platenfirma. Hun 78-toerenplaten waren een mirakel voor wie ze het eerst hoorde. Plots kwam de stem van een operazanger of het geluid van een jazz-band uit een draaiende schijf! Eén groot nadeel aan de bakelietplaten: hun breekbaarheid. De uitvinding van het meer soepele vinyl in 1948 betekende daarom de doodsteek. Maar de Vinylla en zoveel andere Gentse platenzaken, die hebben we nog altijd.
Grammofoon geproduceerd door Compagnie Chantal in Gent
Platenspeler geproduceerd door grammofoon- en platenfabrikant Compagnie Belge Chantal. Het atelier was gelegen aan de Kleine Huidevettershoek en de handelszaak in de Vlaanderenstraat in Gent.
Uit de collectie van het Industriemuseum
Ontdek dit object in de online Collectie van de Gentenaar
U bevindt zich bij handelaar Bob
Vynilla heeft over de loop van de jaren een reputatie opgebouwd met een eigenzinnige muziekkeuze, zowel op vinyl als op cd. Ze kopen en verkopen nieuw en tweedehands, van goedkoop tot gezochte collectors. Sinds 2010 kun je er ook terecht voor wijn. VIN IL Y A importeert kwaliteitswijnen van kleinschalige wijndomeinen, vooral uit Frankrijk, Spanje en Oostenrijk. De domeinen zijn zorgvuldig uitgezocht en de keuze van wijnen is net als de muziekcollectie best wel eigenzinnig.
Adres: Sint-Kwintensberg 38
vynilla.be
Opgericht in: 1981


Waarmee speelden kinderen tijdens de oorlog?Het verhaal hierachter? Dat ontdek je bij De Speelfontein / Bar Fontein (Koningin Astridlaan 169) of, als je niet op pad bent, via deze link
Waarom heeft Gent een Manneke Pis?Het verhaal hierachter? Dat ontdek je bij Métier-Reyné (Nederkouter 121) of, als je niet op pad bent, via deze link
Voor wandelaars: QR-codes spotten en scannen
De leukste manier om 1000 jaar Gentsekoop te beleven is de 25 Gentse locaties van ons project zelf ontdekken.
- Spot een QR-code verspreid over Gent in etalages van lokale handelaars.
- Lees de QR-code in met je smartphone, je kan het verhaal lezen en de handelaar leren kennen.
- In de rubriek Hier dichtbij kies je een vitrine in de buurt met je volgende verhaal.
Het magazine
- Wil je alle handelaars, alle beelden en vooral de 25 opmerkelijke Gentse verhalen samen gebundeld? Stap dan eens binnen bij een deelnemende handelaar en vraag je gratis exemplaar van het magazine.
- Benieuwd naar ons magazine 1000 jaar Gentsekoop? Download hier de PDF-versie
- Zorg dat je jouw exemplaar van deze special te pakken krijgt, en bezoek zeker eens een deelnemende handelaar. Merci voor uwe Gentsekoop!
Alle verhalen
Ga naar het online overzicht van alle verhalen en handelaars
Win een waardebon bij een deelnemende handelaar
- Bezoek één van de 25 handelaars op de 1000 jaar Gentsekoop wandelroute
- Neem een leuke selfie met het 1000 jaar Gentsekoop etalagebord
- Deel je foto op Instagram en tag @gentsekoop

Gentsekoop – Kopen bij lokale Gentse handelaars
Snuister je graag in kleine boetieks? Hou je van lokaal? Wij ook. Gentsekoop promoot kopen bij lokale Gentse handelaars en geeft hen de aandacht die ze verdienen. Het is opgericht door Mieke Van Steenkiste, Barbara Symons en Evelien Bogaert. Wil jij je zaak in de kijker zetten of meer lokaal shoppen? Dan ben je bij ons aan het juiste adres.

Bij Mie-time (Mieke) kan je terecht voor tufting workshops en je kan er ook een gepersonaliseerd tapijtje laten maken.
The Hide (Barbara) is your unique, uncomplicated getaway. Designed for you: the modern adventurer, the relaxation seeker, the urban explorer.
Curiosa & co (Evelien) is een betaalbaar juwelen en hebbedingen winkeltje in een van de wijste buurten van Gent - de Nederkouter.
De Collectie van de Gentenaar (CoGent)
Beelden vinden bij de verhalen, het is geen gemakkelijke klus! Gelukkig is er de Collectie van de Gentenaar. Het project ‘Collectie van de Gentenaar’ geeft subsidie aan 13 projecten. Ook Gentsekoop is voor die subsidie, het Cocreatiefonds, geselecteerd. Het Cocreatiefonds ondersteunt projecten die zelf op creatieve of technologische wijze aan de slag gaan met het gedigitaliseerd erfgoed. Zo hebben ook wij ons projectidee werkelijkheid kunnen maken.
Op data.collectie.gent ontdek je een selectie van al meer dan 70.000 stukken, foto’s, geluidsfragmenten, … uit de collecties van STAM, Design Museum Gent, Industriemuseum, Huis van Alijn, Archief Gent en persoonlijke collecties van Gentenaars. Via de CoGent-box, een rondreizende digitale belevingsruimte, werden die collecties en verhalen tot in de Gentse wijken gebracht.

De ‘Collectie van de Gentenaar’ is een initiatief van de Stad Gent, Design Museum Gent en District09 samen met STAM, Huis van Alijn, Industriemuseum Gent, UGent, Inuits, Fisheye, Chase Creative, Meemoo, Studio Dott en iDROPS. Het wordt mee gefinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling via het initiatief Urban Innovative Actions (UIA) en de Vlaamse Overheid.
Merci!
Zonder de hulp en steun van de volgende mensen en instellingen hadden we dit project niet kunnen realiseren:
Collectie van de Gentenaar, District 09, Huis van Alijn, Archief Gent, Monumentenzorg Gent, STAM, Industriemuseum, Liberaal Archief Gent, en DSMG
Suzy De Laere, Rudolf van der Ven, Tim Van Achte, Jon Van Speybroeck, Guido Everaert, Bruno Mulier, David Slosse, Dirk Panier, Ryan Stevens, Tine Decosemaker, Sam Donvil, Nele Samyn, Diederik Decroix, Koen Vromman, Annelies Droesbeke, Jasmin Mazarine De Waele en alle deelnemende handelaars.
Wil je graag meer te weten komen over andere Gentse huizen van vertrouwen, lees dan zeker het boek De Voortzetting, geschreven door David Slosse en met prachtige foto’s door Dirk Panier. Gemaakt uit liefde voor Gent. ISBN 9789090312095
Geen dieren zijn geschaad bij het maken van deze productie.
Ook niet schaap André, de vliegende reporter van Gentsekoop die zich vastbeet en het terrein op ging om de beste Gentsekoop verhalen te verzamelen.
Integendeel, we hebben Mie-time al gevraagd om van z’n wol een mooi tapijtje te maken.
Merci voor uwe Gentsekoop!
Barbara, Mieke en Evelien
